Informacje o Throskahjalp

Powrót do góry

Prawa człowieka

Główne założenia:

Prawa człowieka są uniwersalne.
Obowiązują one jednakowo dla wszystkich ludzi na całym świecie i nie mają daty ważności.
Każda osoba ma prawo do korzystania w pełni z praw człowieka.

Prawa człowieka są niezbywalne.
Nawet ci, którzy z jakiegoś powodu nie korzystają z praw człowieka, wciąż je posiadają.
Prawa człowieka są związane z samym faktem istnienia człowieka, nieodłączne od wszystkich istot ludzkich.

Prawa człowieka są niepodzielne, wzajemnie zależne i powiązane.
Wszystkie prawa człowieka: polityczne, gospodarcze, obywatelskie, społeczne i kulturalne, są powiązane i nie można ich rozpatrywać w osobnym kontekście. Korzystanie z jednego prawa jest uzależnione od innych powiązanych praw.

Prawa człowieka i niepełnosprawność

Nawet jeśli prawa człowieka są uniwersalne i mają zastosowanie do wszystkich, nie są one jednakowo szanowane i wiele osób nie może z nich korzystać.

Historia wskazuje, że osoby niepełnosprawne były w przeszłości wielokrotnie wykluczane z faktu posiadania wielu podstawowych praw człowieka.

Poszanowanie praw jest kluczem do równości i równych możliwości w społeczeństwie, i to głównie jest powodem do systemowa dyskryminacji osób niepełnosprawnych.

Konwencja ONZ o prawach
osób niepełnosprawnych – CRPD

Konwencja została stworzona w celu odwrócenia systematycznej dyskryminacji wykluczenia osób niepełnosprawnych. Nie wnosi ona żadnych nowych praw, ale traktuje o tym, że wszyscy ludzie powinni cieszyć się takimi samymi fundamentalnymi prawami, niezależnie od tego, czy są niepełnosprawni czy wyróżniają się w jakikolwiek inny sposób.

Prawa, o których traktuje konwencja, obejmują między innymi prawo do życia, godności, autonomii i wolności. CRPD mówi o tym, że osoby niepełnosprawne mają takie samo prawo jak ktokolwiek inny na świecie do edukacji, pracy i życia rodzinnego. Podkreśla również prawo do równego uczestnictwa w społeczeństwie, dostępu do informacji i odpowiedniego wsparcia, aby być pełnoprawnym członkiem społeczności. Są to jedynie przykłady poszczególnych praw, na których konwencja się skupia, lecz w rzeczywistości jest ich o wiele więcej.

To, co wyróżnia konwencję, to uznawanie niepełnosprawności jako części ludzkiej różnorodności i uznanie, że niepełnosprawność powstaje w interakcji między zaburzeniami a zewnętrznymi, społecznymi barierami, które uniemożliwiają efektywne uczestnictwo w społeczeństwie, które nie zostało stworzone z uwzględnieniem różnorodnych potrzeb i zdolności.

CRPD definiuje niepełnosprawność w następujący sposób:

Osoby niepełnosprawne to te, które mają długotrwałe zaburzenia fizyczne, umysłowe, intelektualne lub sensoryczne, które w interakcji z różnymi barierami i ograniczeniami mogą utrudniać pełne i efektywne uczestnictwo w społeczeństwie na równi z innymi.

Polityka, umowy i regulacje świadczące
o prawach człowieka są ważne,
ale niewystarczające do absolutnego
zapewnienia tych praw.

Prawa człowieka są często określane w międzynarodowych umowach, a następnie uwzględniane w politykach, prawach i przepisach w poszczególnych krajach. Jednak to nie wystarcza, aby zagwarantować szacunek i spełnienie praw człowieka.

Jest jeszcze inny wymiar – inkluzywność. Aby cieszyć się naszymi prawami, społeczeństwo musi uznać, że nasze prawa człowieka mają taką samą wartość i że wszyscy powinniśmy mieć równe szanse oraz niezbędne środki do życia w godziwych warunkach.

Inkluzywność jest przejawem praw człowieka.

Inkluzywność oznacza likwidację dyskryminacji, a dyskryminacja oznacza brak szacunku dla praw człowieka.

Inkluzywność jest zatem silnie związana z prawami człowieka.
Społeczeństwa inkluzyjne dostrzegają i szanują różnorodne potrzeby i zdolności, oprócz praw człowieka, i umożliwiają pełne uczestnictwo wszystkich, niezależnie od niepełnosprawności czy innych czynników.

Inkluzywność.

Inkluzywność oznacza praktykę zapewnienia równego dostępu do możliwości i zasobów dla osób, które w innym przypadku mogłyby być wykluczone lub marginalizowane.

W praktyce, inkluzywność to wspólne zadanie, aby aktywnie szanować prawa człowieka, oparte na wspólnym przekonaniu, że każdy, bez wyjątków, ma znaczenie. Inkluzywność ma miejsce w relacjach i interakcjach między ludźmi w kontekście społeczności.

Wspólna odpowiedzialność.

Prawa człowieka są uniwersalne, niezbywalne i wzajemnie powiązane.

Dotyczą one wszystkich, wszędzie i zawsze, co czyni je sprawą każdego. Rządy i ustawodawcy odgrywają ważną rolę, ale cała społeczność musi przyczyniać się, wyrażając zgodę na szacunek praw i równych szans.

Prawa człowieka i inkluzywność dotyczą samego życia; chodzi o to, jak ludzie się ze sobą obchodzą nazwajem i co robią w swoim codziennym życiu w codziennych sytuacjach.

Osoby niepełnosprawne mają te same prawa człowieka, co ktokolwiek inny, co czyni prawa osób niepełnosprawnych sprawą każdego.

Rosnące zapotrzebowanie na inkluzywność.

Społeczeństwa na całym świecie stają się coraz bardziej zróżnicowane, a zapotrzebowanie na inkluzywność nigdy nie było tak silne. Sprawiedliwość i spójność naszych społeczności od tego zależą.

Niepełnosprawność jest częścią ludzkiej różnorodności i powinna być w pełni uwzględniana w zarządzaniu różnorodnością dążącym do inkluzyjności.

Zagrożenia dla inkluzyjności osób niepełnosprawnych.

CRPD to stosunkowo nowa umowa i niestety nie jest zbyt dobrze znana. Przestarzałe postrzeganie niepełnosprawności jako wady lub problemu zdrowotnego, a nie jako normalnej części ludzkiej różnorodności, utrzymuje się.

Czasami służy to jako uzasadnienie dla dyskryminacji, często z towarzyszącym temu uzasadnieniu pomysłem, że osoby niepełnosprawne nie mają zdolności do bycia pełnoprawnymi i ważnymi członkami społeczeństwa (w inny sposób niż np. imigrant lub osoba należąca do mniejszości religijnej) i dlatego nie mogą mieć tych samych praw człowieka co inni i nie mogą uczestniczyć w społeczeństwie w takim samym stopniu, co inni.

Wynikiem tego są dwie oddzielne dyskusje na temat inkluzywności:

Z jednej strony mamy dyskusję na temat inkluzywności osób niepełnosprawnych, która zazwyczaj toczy się oddzielnie wśród ustawodawców, lokalnych i narodowych rządów oraz osób odpowiedzialnych za usługi związane z niepełnosprawnością i wdrażanie taktyk.

Z drugiej strony istnieje ogólna dyskusja na temat inkluzywności jako narzędzia spójności społecznej, równych szans, równego uczestnictwa i ochrony demokracji. To ciągły dialog między różnymi sektorami i kręgami o różnym pochodzeniu, etniczności, wykształceniu, umiejętnościach językowych, orientacji seksualnej itp.

Obie dyskusje są bardzo ważne, ale muszą być ze sobą połączone, ponieważ inkluzywność zawsze zależy od tych samych podstawowych zasad i świadomości, niezależnie od przyczyn wykluczenia.

Zawsze chodzi o zmianę okoliczności — nie ludzi.
Ponieważ wszyscy mają te same prawa człowieka, wszyscy powinni być uwzględnieni w dyskusjach i planach dotyczących budowania społeczeństw, w których różne grupy ludzi mogą razem rozwijać na swoich własnych warunkach.