Ályktanir fulltrúafundar Þroskahjálpar 2024

Fulltrúafundur Landssamtakanna Þroskahjálpar var haldinn laugardaginn 19. október síðastliðinn Grand Hótel Reykjavík.

Eftirfarandi ályktanir voru samþykktar á fundinum.

Ályktanirnar eru einnig á auðlesnu máli.

Þjónusta við fatlað fólk á heimilum og í íbúðakjörnum

Fulltrúafundur Landssamtakanna Þroskahjálpar krefst þess að fötluðu fólki verði tryggð sú þjónusta sem það þarf og á rétt á til að lifa sjálfstæðu, innihaldsríku og öruggu lífi.

Þjónustan þarf að vera fagleg og byggð á nýjustu hugmyndafræði sem og á gagnreyndum aðferðum sem eru viðurkenndar í þjónustu við fatlað fólk.

Fagleg og viðeigandi þjónusta er forsenda þess að fatlað fólk hafi tækifæri til virkrar þátttöku í samfélaginu til jafns við aðra. Sá alvarlegi skortur á faglegri og viðeigandi þjónustu sem er allt of víða er ólíðandi og samræmist engan veginn ákvæðum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Stjórnvöld ríkis og sveitarfélaga verða að setja í algeran forgang að bregðast við og bæta úr.

Aðgengi fatlaðs fólks að tækni og stafrænum heimi

Fulltrúafundur Landssamtakanna Þroskahjálpar krefst þess að stjórnvöld axli ábyrgð á því að tækni, s.s. rafræn skilríki og gervigreind, sem notuð er til þess að veita aðgengi að mikilvægri þjónustu sé aðgengileg öllum.

Ábyrgðin á því að tæknin sé aðgengileg öllum og leiði ekki til mismununar er fyrst og fremst í höndum stjórnvalda. Sú ábyrgð felur í sér skylduna til að tryggja að tækni sem tekin er í notkun leiði aldrei til útilokunar, mismununar og jaðarsetningar fatlaðs fólks. Tæknilausnir eiga að vera og verða að vera í samræmi við mannréttindalegar skulbindingar íslenskra ríkisins sem m.a. er kveðið á um í samningi Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks.

Ákall um átak í húsnæðismálum

Fulltrúafundur Landssamtakanna Þroskahjálpar kallar eftir því að ríki og sveitarfélög ráðist í alvöru átak  um að byggja íbúðir handa fötluðu fólki.  Margt fatlað fólk hefur þurft að bíða  eftir að fá íbúð sem það á lagalegan rétt á árum saman og jafnvel í áratug.

Í nýútkominni skýrslu sem unnin var fyrir félags- og vinnumarkaðsráðuneytið kemur fram að 452 fatlaðir einstaklingar eru nú á biðlistum eftir húsnæði. Í skýrslu sem unnin var fyrir ráðuneytið fyrir tveimur og hálfu ári kom fram að þessi hópur teldi 486 manns. Ef uppbygging húsnæðis fyrir fatlað fólk heldur áfram á óbreyttum hraða má ætla að  nokkrir áratugir muni líða þar til þessum biðlistum verður eytt.

Heimilið er ekki aðeins griðastaður fólks heldur augljós forsenda þess að það hafi raunveruleg tækifæri til að lifa sjálfstæðu lífi og njóta margvíslegra annarra mannréttinda, s.s. til einka-, félags- og fjölskyldulífs.

Hækkun örorkulífeyris

Fulltrúafundur Landssamtakanna Þroskahjálpar krefst þess að grunnörorkulífeyrir verði hækkaður hjá þeim hóp sem hefur engar aðrar tekjur en greiðslur frá TR.  Ætla má að um 63% af fólki með þroskahömlun og skyldar fatlanir hafi engar aðrar tekjur en greiðslur frá TR (uppl. frá 2019).

Nýtt örorkulífeyriskerfi tekur gildi 1. sept. 2025.  Áætlað er að 95% örorkulífeyrisþega muni hækka í nýju kerfi en afar lítið er komið til móts við þann hóp sem minnst fær til framfærslu sinnar og hefur mjög takmörkuð eða engin tækifæri til að auka tekjur sínar vegna fötlunar og/eða ósveigjanlegs vinnumarkaðar.